Main News Page

ਸੈਰ ਮੌਕੇ ਉਹੀ ਬਿਹਾਰੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਾਥੀਆਂ ਸਮੇਤ ਅੱਜ ਅਗਲੇ ਖੇਤ 'ਚ ਝੋਨਾ ਲਾਉਦਾ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਹੱਸਿਆ, 'ਕੈਸੇ ਹੋ ਸਰਦਾਰ ਜੀ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਤਾ ਹੈ ਆਪ ਤੋ ਇਧਰ।'

ਮੈ ਹਾਂ 'ਚ ਸਿਰ ਹਿਲਾਇਆ।

ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਉਹਨੇ ਜੇਬ 'ਚੋਂ ਹਾਥੀ ਛਾਪ ਜਰਦਾ ਕੱਢਿਆ, ਮਲਿਆ ਤੇ ਉਤਲੇ ਬੁੱਲ 'ਚ ਰੱਖਿਆ, 'ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਏਕ ਬਾਤ ਪੂਛਨੀ ਥੀ, ਕਲ ਭੂਲ ਗਯਾ ਥਾ। ਸੁਨਾ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਮੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਬਹੁਤ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ। ਇਤਨੀ ਬੜੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਾਲੇ ਲੋਗ ਕਿਉਂ ਮਰ ਰਹੇ ਹੈ। ਹਮਾਰੇ ਪਾਸ ਨਾ ਜ਼ਮੀਨ, ਨਾ ਗਾਓ ਮੇ ਇਤਨੇ ਬੜੇ ਮਕਾਨ, ਨਾ ਟਰੈਕਟਰ, ਨਾ ਐਸੀ ਸ਼ਾਦੀਆਂ, ਨਾ ਕੱਪੜੇ, ਫਿਰ ਬੀ ਹਮ ਜੀਤਾ ਹੂੰ...।'

ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਗੰਢ ਖੋਲਣ ਦੀ ਥਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਏਨਾ ਕਿਹਾ, 'ਸਰਕਾਰ ਕੀ ਨੀਤੀ ਗ਼ਲਤ ਹੈ। ਫਸਲੋਂ ਕਾ ਰੇਟ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤਾ। ਆਮਦਨੀ ਅਠੰਨੀ ਹੈ, ਖਰਚਾ ਰੁਪੱਈਆ।'

ਉਹ ਖਰਚੀ ਹਾਸੀ ਹੱਸਿਆ, 'ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਕਿਉ ਪਰਦਾ ਡਾਲਤੇ ਹੋ। ਸਰਕਾਰ ਤੋ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਕੀ ਬੀ ਬਾਦਲ ਜੈਸੀ ਹੀ ਹੈ। ਅਗਰ ਆਮਦਨੀ ਅਠੰਨੀ ਹੈ ਤੋ ਮਹਿੰਗਾ ਟਰੈਕਟਰ ਕਿਉਂ ਰਖੇ ਹੈਂ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਕੀ ਤਰਹ ਕਿਉਂ ਰਹਤਾ ਹੈ? ਸਰੀਰ ਕੋ ਮਿੱਟੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲਗਨੇ ਦੇਤਾ? ਸ਼ਾਦੀ ਸਸਤੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ? ਪਾਂਚ ਕਿਸਾਨ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਕਰ ਏਕ ਟਰੈਕਟਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਚਲਾਤਾ?

ਹਮ ਚੌਦਾਂ ਬੰਦੇ ਹੈ, ਆਪ 'ਭਈਆ' ਬੋਲਤੇ ਹੋ, ਮਗਰ ਹਮ ਭਾਈ ਬਨ ਕਰ ਰਹਤੇ ਹੈ। ਅਗਰ ਏਕ ਏਕ ਹੋ ਕਰ ਧਾਨ ਲਗਾਏ ਤੋ ਕਿਆ ਲਗਾ ਲੇਂਗੇ। ਹਮ ਨਿਤੀਸ਼ ਸੇ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ, ਖੁਦ ਪਰ ਯਕੀਨ ਰਖਤੇ ਹੈਂ। ਦੁਖ ਮੇ ਹੂੰ ਯਾਂ ਸੁਖ ਮੇ, ਕਭੀ ਖੁਦ ਨਹੀਂ ਮਰੂੰਗਾ।'