"ਪਾਹੁਲ ਵੇਲੇ ਪੰਜ ਬਾਣੀਆਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ" ਇਸ ਦੇ ਸਬੂਤ
ਵਾਸਤੇ ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜੋੜੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਰਚਨਾ
"ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਕਥਾ" ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ
ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੇਖੋ ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀਨ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ
ਨੇ ਪੰਜ ਬਾਣੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਭਾਈ ਜੈਤਾ ਦੀ ਰਚਨਾ
ਵਿੱਚ ਸੀਸ ਭੇਟ ਅਤੇ ਪਾਹੁਲ ਦੀ ਘਟਨਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ
ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਾਉਂਟਾ ਜਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ
ਹੋਈ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ, ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ
ਪਾਹੁਲ ਦੇਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ੧੬੭੫ ਇ ਤੋਂ ੧੬੮੫ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਮਕਾਲੀਨ ਐਸੀ
ਗਲਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਇਹ ੧੯ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਲਿਖਤ ਹੈ।
ਦੂਜਾ ਅਹਿਮ ਨੁਕਤਾ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਕਦੇ
ਵਿਚਾਰੀਆ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਹੁਲ ਵੇਲੇ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾਉਣ ਵਾਲੀ ਚੌਪਈ
ਤੇ ੧੬੯੬ ਇ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਦੱਸੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤੇ
ਫਿਰ ਇਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਾਉਂਟਾ ਜਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਵ ੧੬੮੫ ਇ ਤੋਂ
ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਹੁਲ ਵੇਲੇ ਕਿਵੇਂ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ ?
ਉਵੇਂ
ਵੀ ਜਾਪ ਅਤੇ ਅਕਾਲ ਉਸਤਤਿ ਵਰਗੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਰਚਣ-ਕਾਲ ਬਿਚਿੱਤਰੀ
ਵਿਦਵਾਨ ਪਾਉਂਟਾ ਹੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ।
ਕਮਾਲ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਹੈ,
ਰਚਨਾਵਾਂ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹੀਆ ਗਈਆਂ।
ਨੋਟ:
ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਸ. ਬਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਰਾਮੂੰਵਾਲੀਆ ਜੀ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਲੇਖ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰ
ਪੜ੍ਹੋ।