ਇੱਕ ਸੰਤ ਹਨ ‘ਜੌਹਲ਼ਾ’ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਨੇ ‘ਧੌਲ਼ਾਂ’ ਵਾਲ਼ੇ।
ਐਧਰ ਹਨ ਜੀ ਝੋਹੜਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇੱਧਰ ਬੈਠੇ ਬੋਹੜਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਸੰਤ ਹਨ ਦੂਧਾ ਧਾਰੀ, ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਇੱਛਿਆ ਧਾਰੀ।
ਇੱਕ ਸੰਤ ਹਨ ਤੀਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਐਹ ਦੇਖੋ ਜੀ ਪੀਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਬਾਬਾ ਬਨਖੰਡੀ ਏ, ਔਹ ਬਾਬਾ ਚੌਖੰਡੀ ਏ।

ਇਹ ਚਾਹ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਛਾਹ ਵਾਲ਼ੇ।
ਮਖਣੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਯਖਣੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਸਿਆੜ੍ਹਾਂ ਤੇ ਮਨਵਾੜ੍ਹਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਆਹ ਸੰਤ ਹਨ ਊਨੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇੱਧਰ ਵੀ ਨੇ ਚੂਨੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਸੰਤ ਨੇ ਕੰਬਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਨੇ ਸੰਗਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ੇ,
ਪੌਣਾ-ਹਾਰੀ, ਦੂਧਾ-ਧਾਰੀ, ਪਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਜਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ।

ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਸਰਾਵਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਐਹ ਵੀ ਨਾਲ਼ ਮਨਾਵਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਜੰਡਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਝੰਡਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਲੀਰਾਂ ਅਤੇ ਜੰਗੀਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਪਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ ਜਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਮੰਤਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਜੰਤਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਧੂਣੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਖੂਹ੍ਹਣੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਲਾਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਜਾਲ਼ਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ‘ਧਿਆਂਨੂੰ ਪੁਰੀਏ’, ਆਹ ਸੰਤ ਨੇ ‘ਮਾਨੂੰ ਪੁਰੀਏ’।

ਮੋਤੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਜੋਤੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਝੰਡੇ ਵਾਲ਼ੇ ਫੰਡੇ ਵਾਲ਼ੇ,
ਝੋਟਿਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਕਛੋਟਿਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਰੋਡੇ ਵਾਲ਼ੇ , ਕੋਡੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਅਖ੍ਹਾੜੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਬੁਲਾਰੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਘਾਗੋਂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਵਾਲ਼ੇ।
ਤੱਪੜੀ ਵਾਲ਼ੇ ਛੱਪੜੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਕਹਾਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਪਹਾੜਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਹਰਖੋਵਾਲ਼ੀਏ ਸੁਰਖੋਵਾਲ਼ੀਏ, ਮਾਲਾ ਅਤੇ ਜਵਾਲਾ ਵਾਲ਼ੇ।

ਕਿੰਗਰੀ ਵਾਲ਼ੇ ਸਿੰਗਰੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਕਾਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਛਾਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਸੰਤ ਸੁਣੇ ਸਨ ਰਾੜੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਲਉ ਜੀ ਰਤਵਾੜੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਢੱਕੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਚੱਕੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਮਿਆਣੀ ਤੇ ਲਲਿਆਣੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਟਾਟਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਛਾਟਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਫੂਕਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਰਾਖਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇੱਕ ਨੇ ਸੰਤ ਪਿਹੋਵੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਜਠੇਰੇ ਵਾਲ਼ੇ।

ਬਾਬੇ ਇਹ ਢੱਡਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਨਾਲ਼ੇ ਹਨ ਗੱਡਰੀਆਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਮੀਹਾਂ ਪੁਰੀਏ ਸੀਹਾਂ ਪੁਰੀਏ, ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਮੀਆਂ ਪੁਰੀਏ।
ਮਾਣਕ ਪੁਰੀਏ ਧਾਣਕ ਪੁਰੀਏ, ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਅਮਾਨਤ ਪੁਰੀਏ।
ਇਹ ਸੰਤ ਨੇ ਖੇੜੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਸਹੇੜੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਦਾਦੂ ਵਾਲ਼ੀਏ ਭਾਗੂ ਵਾਲ਼ੀਏ, ਜਾਦੂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਧੂ ਵਾਲ਼ੀਏ।

ਆਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਟਿੱਬੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਇੱਧਰ ਹਨ ਜੀ ਸਿੱਧੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਸੰਤ ਹਨ ਬੱਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਟੱਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇੱਕ ਸੰਤ ਨੇ ਭੈਣੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਹਨ ਤ੍ਰਿਬੈਣੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਨੇ ਮਿੱਠੇ ਟਿਵਾਣੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਐਧਰ ਨੇ ਸਲਵਾਣੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਖੰਭਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਰੰਗਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਭੰਗਾਂ ਅਤੇ ਮੁਜੰਗਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।

ਚਾਹਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਮਾਹਲਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਭੋਡੇ ਅਤੇ ਜਟਾਵਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਮੰਢਾਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਐਧਰ ਸੰਤ ਹੰਸਾਲ਼ੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਆਹ ਨੇ ਸੰਤ ਮੁਰਾਲ਼ੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਫਰਾਲ਼ੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇੱਕ ਸੰਤ ਨੇ ਖੇੜੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਜਗੇੜੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਐਹ ਨੇ ਸੰਤ ਮਰੂਲ਼ੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਦਸੂਹੇ ਵਾਲ਼ੇ।

ਐਹ ਨੇ ਸੰਤ ਚਹੇੜੂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਬਾਬਾ ਜੀ ਹਨ ਬੜੂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਆਹ ਬਾਬ ਜੀ ਗੰਢਵਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਸੰਧਵਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਬਾਬਾ ਜੀ ਈਸਰ ਪੁਰੀਏ, ਐਹ ਨੇ ਸੰਤ ਤਪੀਸਰ ਪੁਰੀਏ।
ਬਾਬਾ ਜੀ ਏਹ ਰੇਰੂ ਵਾਲ਼ੇ, ਹੋਰ ਲਉ ਜੀ ਫੇਰੂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਸੰਤ ਜੀ ਦੇਹਰੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਆਹ ਸੰਤ ਹਨ ਸੇਹਰੇ ਵਾਲ਼ੇ।

ਐਹ ਬਾਬੇ ਪਠਲਾਵੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਆਹ ਨੇ ਸੰਤ ਰੰਧਾਵੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਬਾਬਾ ਜੀ ਸਤਲਾਣੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਘੁਡਾਣੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਬਾਬੇ ਤਰਮਾਲੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਬੈਠੇ ਪਟਿਆਲ਼ੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਐਹ ਸੰਤ ਨੇ ਦੋਧੜੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਨੇ ਜੀਵਨ-ਜੋਗੜੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇੱਕ ਹਨ ਸੰਤ ਡੁਮੇਲੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਦੂਜੇ ਸੰਤ ਡਰੋਲੀ ਵਾਲ਼ੇ।

ਭੀਖੋ ਵਾਲ਼ੀਏ ਮੇਘੋ ਵਾਲ਼ੀਏ, ਟਾਂਡੇ ਵਾਲ਼ੇ ਝਾਂਡੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਗੁੜਿਆਂ ਵਾਲ਼ੇ ਘੋੜਿਆਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਠੱਕਰ ਵਾਲ਼ੇ, ਸ਼ੱਕਰ ਵਾਲ਼ੇ।
ਨੰਗਲ਼ਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਸੰਗਲ਼ਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਠੇਰੀ ਵਾਲ਼ੇ ਬੇਰੀ ਵਾਲ਼ੇ।
ਅਲ਼ਾਚੌਰੀਏ-ਬਲ਼ਾਚੌਰੀਏ, ਨੰਦਾ ਚੌਰੀਏ-ਗੁਣਾਚੌਰੀਏ।
ਇਹ ਬਾਬਾ ‘ਉਦਾਸੀ’ ਏ, ਆਹ ਬਾਬਾ ‘ਪ੍ਰਵਾਸੀ’ ਏ।

ਆਹ ਸੰਤ ਨੇ ਲੂਲੋਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਦੂਲੋਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਫੂਕਾਂ ਵਾਲ਼ੇ ਰਾਖਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਧਾਗੇ ਕਰਦੇ ਜਾਗੇ ਕਰਦੇ।
ਇੱਕ ਬਾਬੇ ‘ਨਿਰੰਕਾਰੀ’ ਨੇ, ਪਰ ਅਸਲੋਂ ਉਹ ਨਰਕਧਾਰੀ ਨੇ।
ਭੂਰੀ ਵਾਲ਼ੇ ਸਲੂਰੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਪੌਣਾ ਹਾਰੀਏ ਨੀਲ ਧਾਰੀਏ।
ਇਹ ਬਾਬੇ ਨੇ ਪਰਮ-ਹੰਸੀਏ, ਆਹ ਨੇ ਸੰਤ ਗੁਲਾਬ-ਦਾਸੀਏ।

ਐਹ ਸੰਤ ਨੇ ਲੰਗਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ, ਇਹ ਸੰਤ ਹਨ ਕੰਦਰਾਂ ਵਾਲ਼ੇ।
ਇਹ ਨੇ ਸੰਤ ਨਗਾਹੇ ਵਾਲ਼ੇ, ਐਹ ਬਾਬੇ ਦੋਰਾਹੇ ਵਾਲ਼ੇ।
ਖੂੰਡੀ ਅਤੇ ਬੜੂੰਦੀ ਵਾਲ਼ੇ, ਪਾਲੇ ਵਾਲ਼ੀਏ ਮਾਲੇ ਵਾਲ਼ੀਏ।
ਕੋਈ ਸੰਤ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਭਗਤ ਹੈ, ਕੋਈ ਸੰਤ ਰਾਮ-ਭਗਤ ਹੈ।
ਇੱਕ ਬਾਬੇ ਹੱਥ ‘ਹੌਲ਼ਾ’ ਕਰਦੇ, ਕਈ ਬਾਬੇ ਨੇ ‘ਝਾੜਾ’ ਕਰਦੇ।

ਕੋਈ ਸੰਤ ਭੂਤਨੇ ਕੱਢੇ, ਕੋਈ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰੇਤ ਨਾ ਛੱਡੇ।
ਕੋਈ ਸੰਤ ਵਰੁ ‘ਸਾਰੇ’ ਦੇਵੇ, ਕੋਈ ‘ਪਤੀ’ ਨੂੰ ਵੱਸ ਕਰ ਦੇਵੇ।
ਕੋਈ ਸੰਤ ਨਿਰੀ ਫੂਕ ਹੀ ਮਾਰੇ, ਕੋਈ ਨਾਲ਼ੇ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਵੇ।
ਕੋਈ ਰਿੱਧੀਆਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਦੇਵੇ, ਕਈ ਬਾਬੇ ਨੇ ਲਾਉਂਦੇ ਟੇਵੇ।
ਕੋਈ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ‘ਮੰਤਰ’ ਦੇਵੇ, ਕੰਨਾਂ-ਮੰਨਾਂ-ਕੁੱਰਰ ਕਰੇਂਦੇ।

ਸਿੱਖੀ ਦਾ ‘ਊੜਾ’ ਨਾ ਆਵੇ, ਫਿਰ ਵੀ ‘ਪੂਰਨ ਸੰਤ’ ਕਹਾਵੇ।
ਵਰ-ਸਰਾਪ ਚੱਕਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ, ਮੰਤਰ ਤੰਤਰ ਭਰਮ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ।
ਗੁਰਮਤਿ ਨੂੰ ਰਲ਼-ਗੱਡ ਕਰਵਾ ਕੇ, ਅੰਨ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪੂਜਾ ਕਰਵਾ ਕੇ।
ਮਰਯਾਦਾ ਦੀਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਪਾ ਕੇ, ਨਿੱਜ-ਪ੍ਰਭੁਤਾ ਅਸਮਾਨ ਚੜ੍ਹਾ ਕੇ।
ਝੋਲ਼ੀ-ਚੁੱਕਾਂ ਦੇ ਅੱਡੇ ਬਣਾ ਕੇ, ਰੱਬ ਤੋਂ ਸਿੱਖੀ ਸਿਦਕ ਡੁਲਾ ਕੇ।

ਕਹਿੰਦੇ ‘ਸਿੱਖੀ’ ਰਹਿਣ ਨੀ ਦੇਣੀਂ, ਇੱਕ ਥਾਵੇਂ ਇਹ ਬਹਿਣ ਨੀਂ ਦੇਣੀ।
ਅਨੇਕ ਮੱਤਾਂ ਦੇ ਸੰਤ ਨੇ ਸਾਰੇ, ਡੇਰੇ ਉੱਚੇ ਨਿਆਰੇ ਨਿਆਰੇ।
ਹੱਥ ਤੇ ਸਰੋਂ੍ਹ ਜਮਾਉਂਦੇ ਸਾਰੇ, ਧਨ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ‘ਵਾਰੇ ਨਿਆਰੇ’!
ਕਲਯੁਗੀ ਸੰਤਾਂ ਦੇ ਦੇਖੋ ਕਾਰੇ, ਕੈਸੇ ਦਿਨੇ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਤਾਰੇ!!
ਜੇ ਕੋਈ ਸਿੱਖ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਟੋਕੇ, ਅੱਗਿਉਂ ਪੈਂਦੇ ਔਖੇ ਹੋ ਕੇ।

ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ‘ਚੋਂ ਪੜ੍ਹ ਸੁਣਾਂਦੇ, ‘ਸੰਤ ਨਿੰਦਿਆ ਤੋਂ ਗੁਰੂ ਹਟਾਂਦੇ’।
ਪੈਰਾਂ ‘ਤੇ ਮੱਥਾ ਟਿਕਵਾ ਕੇ, ਬੁੱਧੂਆਂ ਨੂੰ ਭਰਮ-ਜਾਲ਼ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ।
ਕਹਿੰਦੇ ਸਿੱਖੀ ਰਹਿਣ ਨੀ ਦੇਣੀ, ਇੱਕ ਥਾਵੇਂ ਇਹ ਬਹਿਣ ਨੀ ਦੇਣੀ।
ਪੰਥਕ ਮਰਯਾਦਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਨਵੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕੋਲ਼ੋਂ ਘੜ ਕੇ।
ਵਾਜੇ-ਚਿਮਟੇ ਖੂਬ ਵਜਾ ਕੇ, ਧਾਰਨਾ ਆਪਣੇ ਕੋਲ਼ੋਂ ਲਾ ਕੇ।

ਚਿੱਟੇ ਰੇਸ਼ਮੀ ਚੋਲ਼ੇ ਪਾ ਕੇ, ਗੋਗੜ ਆਪਣੀ ਖੂਬ ਵਧਾ ਕੇ।
ਡਾਲਰਾਂ ਉੱਤੇ ਨਿਗ੍ਹਾ ਟਿਕਾ ਕੇ, ਸੰਗਤਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ।
ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਧਾਮਾਂ ਦੀ ਰੀਸੇ, ‘ਸਾਹਿਬ’ ਨਾਮ ‘ਡੇਰੇ’ ਦਾ ਧਰ ਕੇ।
ਗੁਰੂ ਤੇ ਸਿੱਖ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਗੱਭੇ, ‘ਸੰਤ ਪੁਣੇ’ ਦੀ ਹੋਂਦ ਜਤਾ ਕੇ।
‘ਮਹਾਂਰਾਜ’ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਦਵਾ ਕੇ, ਗੁਰੂ-ਡੰਮ ਦਾ ਢੌਂਗ ਰਚਾ ਕੇ।

‘ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ’ ਦਾ ਨਾਮ ਭੁਲਾ ਕੇ, ਖੁਦ ਨੂੰ ਬ੍ਰਹਮ –ਗਿਆਨੀ ਅਖਵਾ ਕੇ।
ਕਹਿੰਦੇ ਸਿੱਖੀ ਰਹਿਣ ਨੀ ਦੇਣੀ, ਇੱਕ ਥਾਵੇਂ ਇਹ ਬਹਿਣ ਨੀਂ ਦੇਣੀ।

ਆਉ ਗੁਰੂ ਕੇ ਸਿੱਖੋ ਆਉ ! ‘ਗ੍ਰੰਥ-ਪੰਥ’ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਬਚਾਉ !!
ਪੰਥ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹੈ, ਹੋਰ ਨਾ ਕੋਈ ਐਸਾ ‘ਦਰੁ’ ਹੈ।
ਜੋ ਬਾਬੇ ਨਾ ਮੰਨਦੇ ਇਹ ਗੱਲ, ਕਰੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਫਿਰ ‘ਕੋਈ ਹੱਲ!’
‘ਸ਼ਬਦ-ਗੁਰੂ’ ਦਾ ਪੱਲਾ ਫੜੀਏ, ‘ਦੇਹ ਪੂਜਾ’ ਦਾ ਰਾਹ ਨਾ ਫੜੀਏ !
ਇੱਕੋ ਗੁਰੂ ਤੇ ਇੱਕੋ ਬਾਣੀ, ਵੰਡੀਆਂ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਲੀਕਾਂ ਢਾਹੀਏ!
ਬਣਕੇ ਮਣਕੇ ‘ਪੰਥ-ਮਾਲ਼ਾ’ ਦੇ, ਆਪੋ ਵਿੱਚੀ ਪਿਆਰ ਵਧਾਈਏ !

Still more...