ਅਧਿਅਨ
ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਮ, ਸਯਾਮ ਅਤੇ ਕਾਲ਼ ਇਸ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਲਿਖਾਰੀ ਹਨ।
ਪ੍ਰਮਾਣ:
ਸਯਾਮ ਕਵੀ ਦੀ ਨਾਮ-ਛਾਪ:
1. ਪੰਨਾਂ 155-
ੴ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜੀ ਕੀ ਫਤੇ॥ ਪਾਤਿਸਾਹੀ 10॥ ਅਥ ਚੌਬੀਸ ਅਵਤਾਰ॥ ਚਉਪਈ॥ ਅਥ ਚਉਬੀਸ ਉਚਰੋਂ
ਅਵਤਾਰਾ॥ ਜਿਹ ਬਿਧ ਤਿਨ ਕਾ ਲਖਾ ਅਪਾਰਾ॥ ਸੁਨੀਅਤ ਸੰਤ ਸਭੇ ਚਿਤ ਲਾਈ ॥
ਬਰਨਤ ‘ਸਯਾਮ’ ਜਥਾ ਮਤ ਭਾਈ॥
ਸਿੱਖੀ ਨਾਲ਼ ਨਿਰਾ ਧੋਖਾ ਹੀ ਧੋਖਾ!!!
ਸਿਰਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪੰਥ-ਦੋਖੀ ਨੇ ‘ਪਾਤਿਸਾਹੀ
10’ ਲਿਖ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਤੇ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ ਮੁਹਰ "ਸਯਾਮ"
ਕਵੀ ਦੀ ਹੀ ਹੈ।
ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰ-
2. ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਕਹੈ ਪਿਖਵੋ ਤੁਮ ਕੌਤੁਕ ਕਾਨ੍ਹ ਹਰਿਓ ਕਿ
ਹਰੀ ਸੁ ਹਰੀ।472।
3. ਗੋਪਿਨ ਕੀ ਜਬ ਯੌ ਗਤਿ ਭੀ ਤਬ ਤਾ ਯਬ ਕੋ ਕਬਿ ਸਯਾਮ
ਕਹਾਇਯਾ।480।
4. ਗਾਵਤ ਸਾਰੰਗ ਤਾਲ ਬਜਾਵਤ ਸਯਾਮ ਕਹੈ ਅਤਿ ਹੀ ਸੁ ਰਚੈ
ਸੇ।629।
5. ਕਹੈ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਪ੍ਰਾਨ ਅਗੇ ਕਉ ਧਸਤ ਐਸੇ ਜੈਸੇ ਨਰ
ਪੈਰ ਪੈਰ ਕਾਰੀ ਪੈ ਧਰਤ ਹੈ।1816।
6. ਰੋਸ ਭਰੇ ਜੋਊ ਜੂਝ ਮਰੇ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਰਰੇ ਸੁਰ ਲੋਗ
ਸਿਧਾਰੇ। 1818।
7. ਇਕ ਦੇਖ ਦਸਾ ਭਟ ਆਪਨ ਕੀ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਕਹੈ ਜੀਅ ਕੋਪ ਲਰੈ।1819।
8. ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਕਹੈ ਜਦੁਬੀਰ ਕੇ ਸਾਮੁਹੇ ਮਾਰਿ ਹੀ ਮਾਰਿ
ਕਰੈ ਨ ਟਰੈ।1820॥
9. ਸਯਾਮ ਤੇ ਯੁਧ ਕੀ ਸਯਾਮ ਭਨੈ ਸੁਪਨੇ ਹੂ ਮੈ ਜੀਤ ਕੀ
ਆਸ ਨ ਕੀਜੈ।1824।
10. ਇਉ ਛੁਟਕੇ ਕਰ ਕੇ ਬਰ ਤੇ ਉਪਮਾ ਤਿਹ ਕੀ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਸੁਨਾਏ।
ਸਯਾਮ ਭਨੇ ਸਭ ਸੂਰਨ
ਕੋ ਇਹ ਭਾਤਿ ਹਲੀ ਪੁਰੁਖਤ ਦਿਖਾਯੋ।1835।
11. ਸਯਾਮ ਭਨੇ ਬਲਵੰਡ ਬਡੇ ਸਰ ਏਕ ਹੀ ਏਕ ਸੋ ਮਾਰਿ
ਗਿਰਾਏ।1839।
12. ਸਯਾਮ ਭਨੇ ਮਨਿ ਕੋਪ ਬਢਾਯੋ।1841।
13. ਸਯਾਮ ਭਨੈ ਤਬ ਕ੍ਰਿਸਨ ਸੋ ਬੋਲਿਯੋ ਭਉਹ ਤਨਾਇ।1842।
14. ਤਾ ਕੋ ਕਬਿਤਨ ਮੈ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਕਹਯੋ ਕਹਿ ਕੇ ਕਬਿ ਕਉਨ
ਰਿਝਾਵੈ।1177।
15. ਸੋ ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਪੁਰਾਣਨ ਤੇ ਸੁਨ ਭੇਦ ਕਹਿਯੋ ਸਭ ਸੰਤ
ਸੁਨੈਕੈ।2145।
16. ਸਯਾਮ ਕਥਾ ਹ੍ਵੈ ਹੈ ਮੈ ਕੈਹਉ। ਸ੍ਰੋਤਨ ਭਲੀ ਭਾਂਤ
ਰਿਝਵੈਹਉ। 2183।
ਚੌਬੀਸ ਅਵਤਾਰ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚੋਂ-
ਸ੍ਰੀ ਭਗਉਤੀ ਜੀ ਸਹਾਇ ਅਥ ਚਉਬੀਸ ਅਵਤਾਰ ਕਥਨੰ ਪਾਤਿਸਾਹੀ 10। ਤ੍ਵ
ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਚੌਪਈ
ਛੰਦ ਨੰਬਰ 1
17. ਸੁਨੀਅਹੁ ਸੰਤ ਸਭੈ ਚਿਤ ਲਾਈ। ਬਰਨਤ ਸਯਾਮ ਜਥਾ ਮਤਿ
ਭਾਈ।1।
ਸਿੱਖੀ ਨਾਲ਼ ਨਿਰਾ ਧੋਖਾ ਹੀ ਧੋਖਾ!!!
ਦੇਖੋ ਗੌਰ ਨਾਲ਼, ਰਚਨਾ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਵਿੱਚ ਦੇਵੀ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤਾ ਵੀ ਮੰਗੀ
ਹੈ ਤੇ ਪਾਤਿਸਾਹੀ 10 ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਰਚਨਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ
ਲਿਖਤ ਸਯਾਮ ਕਵੀ ਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖ-ਪੰਥ ਦੋਖੀਆਂ ਦੀ ਮਾਰੂ ਚਾਲ ਦਾ ਏ ਦੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਕੀ
ਸਬੂਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਕਛ ਅਵਤਾਰ-
18. ਸਬ ਨਾਮ ਜਥਾ ਮਤਿ ਸਯਾਮ ਧਰੋ।ਘਟ ਜਾਨ ਕਵੀ ਜਿਨਿ ਨਿੰਦ ਕਰੋ।8।
ਪੰਨਾਂ 669
19. ਪੁੰਨ ਕਥਾ ਮਨਿ ਨੰਦਨ ਕੀ ਕਹਿ ਕੈ ਮੁਖ ਸੇ
ਕਬਿ ਸਯਾਮ ਬਖਾਨੀ॥
ਰਾਮ ਕਵੀ ਦੀ ਛਾਪ-
ਚਰਿਤ੍ਰ 18
1. ਕਥਾ ਸਤ੍ਰਵੀ ਰਾਮ ਕਬਿ ਉਚਰਿ ਹਿਤ ਚਿਤ ਲਾਇ। ਬਹੁਰਿ
ਕਥਾ ਬੰਧਨ ਨਿਮਿਤਿ ਮਨ ਮੇਂ ਰਹਿਯੋ ਉਪਾਇ।1।
ਧਾਮ ਨਿਕਟਿ ਤਾ ਕੇ ਹਤਿ ਹੋੜ ਬਦੀ ਜਿਹ ਨਾਰਿ। ਤਿਨਹੂੰ ਕਰਯੋ ਚਰਿਤ੍ਰ ਇਕ ਸੋ ਤੁਮ
ਸੁਨਹੁ ਸੁਧਾਰਿ।2।
ਸ੍ਰੀ ਛਲ ਛਿਦ੍ਰ ਕੁਆਰਿ ਤਿਹ ਨਾਮਾ। ਦੂਜੇ ਰਹਤ ਮੁਗਲ ਦੀ ਬਾਮਾ। ਤਿਨ ਜੁ ਕੀਆ ਸੁ ਚਰਿਤ੍ਰ
ਸੁਨਾਊ। ਤਾ ਤੈ ਤੁਰੈ ਹ੍ਰਿਦੈ ਰਿਝਾਊ।3।
ਕ੍ਰਿਸਨਾਵਤਾਰ-
2. ਤਾ ਛਬਿ ਕੀ ਕਵਿਤਾ ਕਰ ਕੈ ਕਬਿ ਰਾਮ ਨਰੇਸਨ ਜਾਈ ਰਿਝੈ
ਹੈ।1177।
ਕਾਲ ਕਵੀ ਦੀ ਛਾਪ ਵੀ ਹੈ-
ਪੰਨਾਂ 1228
ਸੁ ਕਬਿ ਕਾਲ ਤਬ ਹੀ ਭਯੋ ਪੂਰਨ ਕਥਾ ਪ੍ਰਸੰਗ।
ਨੋਟ:
ਰਾਮ ਅਤੇ ਸਯਾਮ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਸਬੂਤ ਜੀ ਮਿਲ਼ਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ
ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਦਸਵੇਂ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਜੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀ ਕਵੀ ਸਨ। ਇਹ ਗੁਰੂ
ਜੀ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬਚਪਨੀ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਮਾਣ:-
1. ਬਾਬਾ ਸੁਮੇਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਗਵਾਹੀ-
‘ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੁ ਪਦ ਪ੍ਰੇਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼’ ਦੇ ਪੰਨਾਂ 338 ਉੱਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ-
ਰਾਮ ਸਯਾਮ ਸਤਿਗੁਰ ਕੇ ਪਿਆਰੇ। ਅੰਤਰੰਗ ਸਭ ਗੁਨ ਨਿਰਧਾਰੇ।
2. ‘ਕਵੀ ਤਰੰਗ’ (ਰਚਨ ਕਾਲ਼ 1760
ਬਿਕ੍ਰਮੀ) ਦਾ ਕਰਤਾ ਕਵੀ ਰਾਮ ਸੀ ਜੋ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਮਕਾਲੀ
ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਗ-ਭਗ 150 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਇਸ ਪੋਥੀ ਦਾ ਉਲੱਥਾ ਮਹਾਂਰਾਜਾ ਪਟਿਆਲ਼ਾ
ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਪੁਸਤਕਾਲਯ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਲਿਖਿਆ ਹੈ-
ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਤਿਖੈ ਬੰਸ ਮੈ ਕੇਸਵ ਸੁਤ ਕਵਿ ਰਾਮ। ਰੋਪੜ ਮੇ ਭਾਖਾ ਕਹੀ ਕਵਿ
ਤਰੰਗ ਧਰਿ ਨਾਮ।
ਰਾਮ ਕਵੀ ਭਾਖਾ ਕਰੀ ਤਰਕਿ ਨ ਕਰੀਅਹੁ ਕੋਇ। ਜਿਉ ਦੀਪਕ ਤੇ ਦੀਪ ਹੈ ਘਟਿ ਉਦੋਯ ਨ ਹੋਇ।5।
3. ਮਹਿਮਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਰਚਨ ਕਾਲ਼ (1833
ਬਿਕ੍ਰਮੀ) ਵਿੱਚ ਨਨੂਆ ਬੈਰਾਗੀ, ਸਿਆਮ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਹਨ-
ਦੋਹਰਾ-
ਨਨੂਆ ਬੈਰਾਗੀ ਸਿਆਮ ਕਬਿ ਬ੍ਰਹਮ ਭਾਟ ਜੋ ਆਹਾ।
ਭਈ ਨਿਹਚਲ ਫ਼ਕੀਰ ਗੁਰ ਬਡੇ ਗੁਨਮ ਗੁਨ ਤਾਹਾ।6।
